Boze ouder in de school – wat nu?!

Voor ons is het antwoord op de vraag ‘Wat nu?!” afhankelijk van hoe deze boosheid eruit ziet. Of eigenlijk: wat de bron is. We leggen je het graag uit:

“Het is donderdagmiddag, je bent je werkdag aan het afronden en de vader van Joris staat in je lokaal. Hij loopt naar je toe en zegt ‘Het is belachelijk hoe jullie hier met kinderen omgaan! Het was gewoon een ruzietje zoals dat gaat tussen jongens van die leeftijd. En nu moet hij nablijven?! Belachelijk! Jullie hebben gewoon de pik op hem, dat was vorig schooljaar ook zo!” Hij verheft zijn stem en maakt grote gebaren met zijn armen. Je schrikt van de heftigheid van zijn reactie en voelt je overvallen door de situatie.

Je kunt je vast hier iets bij voorstellen – een ouder die het oneens is met een beslissing van school, zijn onvrede uit wat heftig over komt.

Goed om te weten dat de boosheid in het voorbeeld hierboven, voorkomt uit onmacht. In dit voorbeeld blijkt dat uit de woorden die de vader van Joris gebruikt: het gaat over ‘jullie’ en ‘de school’, er is oud zeer (‘dat was vorig schooljaar ook al zo’). Het stem verhef en de grote gebaren laten non-verbaal de onmacht zien.

Een hele begrijpelijke reactie is om te willen begrenzen ‘als u zo tegen mij praat, dan stop ik dit gesprek’ of het uit te leggen ‘nou, er was meer aan de hand dan een ruzietje, er was namelijk…’. Een hele begrijpelijk reactie, maar niet effectief. De kans dat het gesprek hierdoor verder escaleert, is aanwezig.

Effectief reageren op gedrag dat voortkomt uit onmacht, doe je door te ‘kalmeren’.

De meest eenvoudige uitnodiging hiertoe, is kort herhalen van wat je hoort: ‘de pik op hem?’ gevolgd door een stilte. De vader van Joris zal reageren, wat jou weer informatie geeft en maakt dat hij zich gehoord en gezien voelt. Dat kalmeert. Een ander effectief hulpmiddel is het verzamelen van ja’tje en nee’tjes. ‘u vindt het oneerlijk?’, ‘u heeft het gevoel dat we de pik op Joris hebben?’ – kort vragen waarop de vader met ja of nee kan antwoorden.

Nadat je de ander hebt gekalmeerd, kun je het gesprek aan gaan. Vanuit rust. En vanuit rust, betekent dat de vader van Joris ook weer naar je kan luisteren.

Anders wordt het, wanneer het volgende gebeurt:

“Het is donderdagmiddag, je bent je werkdag aan het afronden en de vader van Joris staat in je lokaal. Hij loopt naar je toe en zegt ‘Luister juffie. Jij hebt bedacht dat mijn zoon gaat nablijven, maar daar maak je echt een grote denkfout. Mijn zoon is opgekomen voor zichzelf, dat recht heeft hij en daar sta ik volledig achter. Als jij deze straf niet heel snel ongedaan maakt, dan loop ik nu naar de directeur en zal ik eens een boekje opendoen over jou.’ Hij ondersteunt zijn boodschap met een wijzende vinger en kijkt je indringend aan.” Je weet niet goed hoe te reageren maar weet wel dat dit niet goed voelt.

In dit voorbeeld is er geen sprake van emotie of onmacht. Dit gedrag komt voort uit ‘macht’. Dat maken we op uit de woordkeuze van de vader van Joris: ‘jij’, ‘als…dan…’. Het is toekomstgericht (de straf intrekken) en persoonlijk (jij moet daarvoor zorgen). Zijn gedrag onderstreept dit – beheerst in woordkeuze en volume, oogcontact. Dit gedrag vraagt om een grens. Deze grens stel je door concreet te benoemen wat er gebeurt en wat daarvan het effect is op jou, gevolgd door een heldere instructie: ‘U noemt mij juffie en vertelt mij wat te doen, ik ben daar niet van gediend. Ik wil dat u mij bij mijn naam noemt en stopt met vertellen hoe ik mijn werk moet doen.’

Is de grens gesteld, en past de ander zijn gedrag aan, dan kun je weer in gesprek over wat er is voorgevallen en de maatregel die je hebt getroffen.

Helaas is er steeds meer sprake van lastig gedrag in contact tussen ouder en onderwijsprofessional. Die ontwikkeling is ingezet en draaien we niet zomaar terug. Wat we wel kunnen doen, is leren er effectief mee om te gaan. Door op tijd te herkennen welk gedrag er op je afkomt, en te weten hoe je daar effectief op reageert. Zodat je in gesprek, en uit conflict blijft.

Weten hoe jij lastig gedrag snel herkent en hoe jij een effectieve aanpak in zet?

We bieden meerdere trainingen aan op het gebied van omgaan met lastig gedrag, weerbaarheid en vriendelijk duidelijk communiceren.